Bugün, 18 Aralık 2025 Perşembe
Trakya Madenciler Derneği Başkanı Oktay Bakırhan’ı ziyaret eden gazeteci Necmi Işıksal sektör hakkında çok önemli bilgiler aldı.
Başkan Bakırhan; “Ülkemizde ki enflasyon rakamlarından dolayı üretim maliyetlerindeki artış ve bu maliyetlerin satış fiyatlarına yansıtılamamasına ilave olarak ülkemize giren ithal kömür miktarının her sene artışı yerel kömür firmalarını batırıyor”İfadelerini kullanarak sektörün içine düştüğü zorlukları gazeteci Işıksal’a aktardı.
İthal kömürün ciddi rekabet baskısı yaratarak sektörde zorluklara ve yerel şirketlerde mali sıkıntılara yol açtığının altını çizen Bakırhan,
ana nedenler ve etkileri hakkında ise;
Türkiye'de elektrik üretiminde ithal kömürün payı aylık bazda %26 seviyelerine çıkarken %10 seviyesine gerileyen yerli kömürden daha yüksek hale getirildi.
Milli Enerji ve Maden Politikasında ülkemizin enerji arz güvenliğinin güçlendirilmesi, ithal kaynaklara bağımlılığın azaltılması, yerli kaynaklarımızın ekonomiye kazandırılması ve kömür sektöründe faaliyet gösteren özel sektör işletmelerinin finansal sürdürülebilirliğine destek sağlanması bakımından son derece stratejik bir adımdır.
Türkiye enerji bakımından %75 oranında dışa bağımlıdır ve bu bir Milli Güvenlik sorunudur.
Türkiye ekonomisinin uzun yıllardır karşılaştığı cari açık sorununun ana kaynaklarından biri enerji ithalatıdır. Pek de akıllara gelmeyen ithal kömür bağımlılığımız ülkemize her yıl 9 milyar dolara mal olmaktadır. Buna karşın yerli kömür üretimimiz son beş yılda ülkemizin cari dengesine 50 milyar doların üzerinde net katkı sağlayarak milli ekonomimizin yükünü önemli ölçüde hafifletmiştir.
İthal kömür (çoğunlukla Rusya, Kolombiya ve Avustralya'dan) daha ucuz ve yüksek kalorili olduğu için termik santrallerde tercih ediliyor. Bu durum yerli üreticileri olumsuz etkiliyor:
- Yerli kömür üreticileri dernekleri içinde önemli bir yerimiz var ve bizim tespitimiz ithal kömürün ucuzluğunun yerli madenciliğe "ağır darbe" vurduğunu ifade edebilirim.” dedi.
Bakanlık bu politikası nedeniyle yerli üretimi teşvik etmediği gibi milyarlarca dolarlık yerel iş gücünü baltalıyor.
İstihdama gelince ise; durum felakete doğru sürükleniyor.Yerli kömüre dayalı termik santraller ve kömür işletmelerinde 80 bin doğrudan 250 bin dolaylı çalışanımızın emek ve alın teriyle ülkemize hizmet etmeye devam ediyoruz.
Bu sene sadece Malkara bölgesinden binlerce kişi işten çıkarıldı daha da çıkarılacak.
İthal kömürün ucuz kalmasının başlıca sebepleri:
Ülkemizde yüksek işçi maliyetleri ve iş makinalarına gelen yüksek orandaki zamlar, elektrik ve petrole gelen büyük zamlar nedeniyle iş makinalarımızın teker döndürmesine büyük engel teşkil ediyor.
İşimizin zorluğu ortada; iş kazaları ve yasal yükümlülükler de işimizin zorluğu açısından büyük rol oynuyor.
Yerli kömür üretimi rekor seviyelerde olması gerekirken ithal kömür nedeniyle bu rekor yaşanamıyor.
Örneğin yerli kömür üretimi 2022'de 95 milyon tonu aşarak dünya 11.'si oldu.Bugün gelinen noktada üretim miktarlarımız her geçen yıl azalmaktadır. 80 milyon tonlara kadar düşen üretim miktarlarımızın aksine Dünya genelinde ülkelerin kömür üretim miktarları artmaktadır.
Trakya Madencileri Derneği Başkanı Oktay Bakırhan şu ifadelerin altını ayrıca çizdi:
2025'te hükümet yeni teşvik paketi getirdi (2030'a kadar yerli kömür santrallerine alım garantisi, 7,5 dolar/cent fiyat), bu ithal kömüre talebi azaltabilir ve yerli üreticiyi canlandırabilir diye düşünüyorduk, bu kez de % 25 yerli kömür kullanım kotasını kaldırarak bu hayalimizide suya düşürdü.
Sonuç olarak; ithal kömür yerel firmaları zorluyor ve bazılarını mali krize sürüklüyor, ancak sektör tamamen çökmedi; üretim devam ediyor.
Şimdi bir tek kurtuluşumuz görünüyor o da; hükümet yerli kömür kullanma şartını tekrar devreye sokarsa madencilerimiz bir nefes alacaktır.
Aksi takdirde madencilik sektörü bir kaç yıl içinde tekstil işinde olduğu gibi büyük bir çöküş yaşayarak tarihe karışacaktır” ifadelerini kullandı.
