AKCİĞER KANSERİ BELİRTİLERİ, TANI VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Bahar Ö. HANDEMİR “Akciğer Kanseri Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri” hakkında bilgilendirme yaptı.

Dünyada ve hızlı yaygınlaşmakta olan akciğer kanseri en sık görülen ikinci kanser türü olarak tanımlanıyor.

Akciğer kanseri yapısal olarak normal akciğer dokularından olan hücrelerin ihtiyaç ve kontrol dışı çoğalarak akciğer içinde bir kitle (tümör) oluşturmasıyla başlıyor. Burada oluşan kille öncelike bulunduğu ortamda büyüyor ve daha ileri aşamalarda ise çevre dokulara dolaşım yoluyla uzakta diğer organlara yayılarak hasara yol açıyor.

Akciğer kanseri oldukça yaygın bir kanser türlerinden biri olduğunu ifade eden HANDEMİR “Tüm kanserlerin yüzde 12-16´sının, kansere bağlı ölümlerin ise yüzde 17-28´inin nedenini oluşturuyor. Üstelik hem kadın hem de erkeklerde kansere bağlı ölümlerde birinci sırada yer alıyor.” dedi.

AKCİĞER KANSERİNİN BELİRTİLERİ

Akciğer kanseri belirtileri yerleşim yerine göre değişkenlik gösterebilir. Akciğerin üst kısmına yerleşmiş olan bir kitle, bazı sinirlere bası yaparak kolda ve omuzda ağrıya, ses kısıklığına, göz kapağı düşüklüğüne neden olabilir. Bu belirtiler birçok hastalıkta görülebildiği için ihmal edilebilmektedir.

Başlıca Akciğer Kanseri Belirtileri;

• Sürekli nefes darlığı, hırıltılı solunum
• Geçmeyen ve giderek kötüleşen öksürük
• Kanlı balgam
• İştah kaybı ve zayıflama
• Göğüs ağrısı
• Ses kısıklığı
• Yutma güçlüğü

AKCİĞER KANSERİNİN NEDENLERİ NELERDİR?

Akciğer kanserinin en büyük nedeni sigara olsa da sigara kullanmayanlarda da akciğer kanserine rastlanmaktadır. Tüm akciğer vakalarına bakıldığında yüzde 15´lik dilimi hiç sigara içmemiş kişiler oluşturmaktadır. Sigara içilen ortamda bulunmak da akciğer kanseri gelişim riskini arttırdığı bilinmektedir.

Tütün ve tütün ürünlerinden uzak durarak 10 yıl için de akciğer kanseri riskini yüzde 50 azaltılabilir. Öte yandan sigara, pipo,puro ve nargile gibi ürünlerin kanser nedeni olarak ispatlanmış en önemli risk faktörleridir. Sigara dışında diğer etken faktörler ise genetik geçiş, asbest, radon gazı, hava kirliliğinin akciğer kanserini tetikleyen etkenler arasında yer alır.

TANI YÖNTEMLERİ

Akciğer kanseri tanısı için pek çok yöntem kullanılmaktadır. Akciğer kanseri, yakın bölgelerdeki lenf düğümlerine veya başka bir organa yayılmadan önce belirti verdiğinde hastaların sadece yüzde 15 kadarına erken dönemde tanı koyulabiliyor. Erken tanı genel olarak tesadüfen başka bir hastalık nedeniyle yapılan inceleme sonucunda ortaya çıkıyor.

Gelişen teknoloji ile birlikte günümüzde akciğer kanserini tanısında kullanılan kimi yöntemler aşağıdaki gibidir:

• Radyolojik incelemeler (Akciğer grafisi, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonans Görüntüleme, PET/CT) ek olarak balgam örneği incelemesi,
• Bronşların endoskopik olarak değerlendirilmesi (bronkoskopi),
• Bronkoskopik veya göğüs duvarından yapılan biyopsi,
• Mediastendeki lenf bezlerinin değerlendirilmesi için mediastinoskopi ve video yardımlı torakoskopik cerrahi.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Akciğer kanseri tedavisi diğer tüm kanserlerde olduğu gibi hastalığın genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve kanserin tipi gibi pek çok faktöre bağlı olarak değişir. Birçok evrede farklı tedavi kombinasyonları ve kişiye özel tedaviler uygulanır. Bu nedenle akciğer kanseri tedavisinde tam donanımlı bir hastane ve uzman doktor seçimi oldukça önemlidir.

Akciğer kanseri ameliyatı sonrasında gözle görülmese de geride kalmış olması muhtemel olan az sayıda kanser hücresi adjuvan tedavi yöntemi ile yok edilir. Bu tedavi yöntemi de hastanın tanı raporuna, yaşına ve genel sağlık durumuna göre planlanır. 

Akciğer kanseri ameliyatı sonrası hastalar adjuvan tedavi olarak sadece kemoterapi veya sadece radyoterapi ya da hem kemoterapi hem radyoterapi tedavisi alabilir. Kimi zaman ise erken evre hastalarında ameliyat sonrası adjuvan tedavi gerekmeyebilir.

Diğer tedavi yöntemleri ise “akıllı ilaçlar ve akıllı molekül tedavisi, akciğer kanserinde radyoterapi, akciğer kanserinde aşı tedavisi” olarak sıralayabiliriz.

AKCİĞER KANSERİNDEN KORUNMA YOLLARI

Akciğer kanseri oluşumu tek bir sebebe bağlanamaz. Yapılan araştırmalar sonucu akciğer kanserinin birçok nedeni bulunmuştur. Çeşitli faktörler akciğer kanseri oluşumunda rol oynayabilir. Bunların büyük bir bölümü tütün kullanımıyla ilişkilidir. Akciğer kanseri bulaşıcı değildir.

Akciğer kanserinden korunmak için;

• Sigara ve alkol gibi kanser yapıcı maddelerden uzak durmak,
• Pozitif düşünmek ve stresten uzak durmak,
• Radyasyondan kaçınmak,
• Katran, benzin, boya maddeleri, asbest vb. maddelerin solunmamasına dikkat etmek,
• Hava kirliliğinden uzak durmak ve sağlıklı beslenme düzenini korumak önemlidir.